Tematyka
-
W dziale "Historia powszechna - starożytność" zostały umieszczone materiały i źródła związane z epoką starożytności. Ramy chronologiczne obejmują okres do końca V wieku.
-
-
-
-
-
-
-
-
Dzieje - jest to dzieło historyczne, autorstwa Herodota, w którym zawartych jest wiele informacji nie tylko dotyczących Grecji, ale również aspektów etnograficznych, geograficznych, jak również mitologicznych. Dzieje są jednym z nielicznych źródeł, w którym odnaleźć można informacje dotyczące początków Persji. W dziele tym Herodot pisał także o Egipcie, Babilonii jak również Scytii. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Dziejów, w którym autor skupia się na opisie bitwy pod Termopilami, mającej miejsce w czasie pierwszej inwazji Persji na Grecję.
Jacques-Louis David, Leonidas pod Termopilami. Domena publiczna via Wikimedia Cammons. -
-
Dzieje - jest to dzieło historyczne, autorstwa Herodota, w którym zawartych jest wiele informacji nie tylko dotyczących Grecji, ale również aspektów etnograficznych, geograficznych, jak również mitologicznych. Dzieje są jednym z nielicznych źródeł, w którym odnaleźć można informacje dotyczące początków Persji. W dziele tym Herodot pisał także o Egipcie, Babilonii jak również Scytii. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Dziejów, w którym autor skupia się na ukazaniu fragmentu bitwy morskiej pod Salaminą, pomiędzy Grekami a Persami.Edmund Ollier, Greckie triremy pod Salaminą. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Druga mowa przeciwko Filipowi, Demostenes - wygłoszona przez Demostenesa, greckiego mówcę i polityka, zagorzałego przeciwnika dominacji macedońskiej w Grecji. Była ona jedną z trzech mów, skierowanych przeciwko władcy macedońskiemu, Filipowi II. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Drugiej mowy…, w którym Demostenes zwraca się do Greków, aby podjęli działania w kierunku wyzwolenia się spod wpływów macedońskich, jak również rzuca oskarżenie w stosunku do Filipa II, że pogwałcił traktat pokojowy pomiędzy Atenami a Macedonią.
Popiersie Demostenesa. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Z tekstów piramid - jest to zbiór staroegipskich tekstów religijnych, związanych z kultem umarłych. Obejmowały one formuły, różne zaklęcia oraz hymny, a także mity. Nazwę swoją zawdzięczają temu, że pisane były na ścianach korytarzy i komór grobowych władców. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem modlitwy do bogini Nut.Bogini Nut przedstawiona jako Niebiańska Krowa. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Zarys dziejów powszechnych starożytności na podstawie Pompejusza Trogusa - dzieło historyczne, napisane przez Marka Junianusa Justyniusa, które posiada formę streszczenia pracy Popmejusza Trogusa. Powstało na przełomie II i III wieku i spisane zostało w języku łacińskim. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Zarysu dziejów, w którym autor pisze o relacjach Hannibala, wodza kartagińskiego, z Rzymianami oraz królem Antiochem III, kilka lat po zakończeniu II wojny punickiej.
Popiersie Hannibala. Domena publiczna via Wikimedia Cammons. -
Zarys dziejów powszechnych starożytności na podstawie Pompejusza Trogusa - dzieło historyczne, napisane przez Marka Junianusa Justyniusa, które posiada formę streszczenia pracy Popmejusza Trogusa. Powstało na przełomie II i III wieku i spisane zostało w języku łacińskim. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Zarysu dziejów, w którym autor pisze o próbie podboju Rzymu przez króla Epiru - Pyrrusa.
Helene Guerber, Pyrrus i jego słonie. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Kodeks Hammurabiego - kodeks praw spisany i wcielony wżycie przez króla Babilonii, Hammurabiego. Odnaleziony w 1902 roku na terenie dzisiejszego Iranu, jest najlepiej zachowanym zbiorem praw ze świata starożytnego Bliskiego Wschodu., kolebki cywilizacji. Miał on za zadanie zebrać i zunifikować oraz usystematyzować wszelkie prawa z różnych dziedzin. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Kodeksu, który w kilku punktach przedstawia jaka kara należy się za konkretne wykroczenie lub przestępstwo.Tabliczka z prologiem ze steli Hammurabiego. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Wędrówka po Helladzie - w świątyni i w micie jest przewodnikiem po Starożytnej Grecji, napisanym przez greckiego podróżnika i geografa, Pauzaniasza. Znajdują się w nim opisy lokalnych zabytków oraz kultów. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Wędrówek po Helladzie, w którym autor opisuje w jaki sposób Grecy upamiętnili bitwę pod Platejami oraz w jaki sposób wyraża się szacunek do poległych.Edmund Ollier, Bitwa pod Platejami. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
Dzieje od założenia miasta Rzymu to dzieło rzymskiego historyka, Tytusa Liwiusza, pochodzącego z Padwy, w którym opisywał on dzieje Rzymu od założenia miasta, aż do czasów jemu współczesnych. Niżej prezentowany tekst źródłowy jest fragmentem Dziejów, w którym autor opisuje pochodzenie dwóch założycieli Rzymu i legendarne okoliczności ich uratowania przez wilczycę.Peter Paul Rubens, Romulus and Remus. Domena publiczna via Wikimedia Cammons.
-
-
-
-
Gdy latem 64 r. Rzym nawiedził pożar, winą za jego spowodowanie opinia publiczna obarczyła panującego wówczas cesarza Nerona. Ten, chcąc uwolnić się od oskarżeń, jako winnych wskazał chrześcijan. Przedstawiony niżej fragment źródła pozwala inaczej spojrzeć na sprawę słynnego pożaru i udziału w nim Nerona, jaki na samego władcę.
Hubert Robert, Pożar Rzymu. Domena publiczna via Wikimedia Cammons. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Poniżej zaprezentowane źródło to fragment XVII księgi Biblioteki Historycznej Diodora Sycylijskiego zatytułowanej Dzieje Aleksandra Macedońskiego. Diodor był greckim historykiem żyjącym w I w. p.n.e., pochodził z Agyrrion na Sycylii, ale długi czas mieszkał w Rzymie. Jego dzieło Biblioteka Historyczna jest najdłuższym zachowanym dziełem historycznym czasów starożytnych. Utwór był pomyślany jako uniwersalna historia od początku świata aż do czasów współczesnych jego twórcy. Księga XVII, której część przedstawiono poniżej, w przeciwieństwie po pozostałych ksiąg, ma charakter w pewnym sensie monograficzny. Skoncentrowania jest przede wszystkim na osobie Aleksandra Wielkiego i jego czynach. W czasie wyprawy Aleksandra na Wschód, sytuacja w Grecji pozostawiona jest przez twórcę utworu głęboko w tle, a część zachodnia antycznego świata, czyli Italia, Sycylia lub Kartagina nie są w ogóle wspominane. Należy podkreślić, że relacja Diodora to najwcześniejszy z zachowanych niemal w całości opis czynów słynnego Macedończyka.
Przedstawione źródło to fragment XII księgi Biblioteki Historycznej Diodora Sycylijskiego pt. O Peryklesie i wojnie domowej. Księga XII, której fragment zaprezentowano poniżej, obejmuje lata 450–415 przed Chrystusem. Był to okres największego triumfu Aten, hegemona Związku Morskiego i słynnego zwycięzcy w konflikcie z Persami, a jednocześnie czas równowagi politycznej w relacjach ze Spartą i jej sojusznikami ze Związku Peloponeskiego. Dobre relacje przerwał jednak wybuch w 431 r. przed Chrystusem wielkiego i fatalnego w skutki dla wszystkich konfliktu, czyli wspomnianej już wojny peloponeskiej. XII księga Biblioteki Historycznej opisuje pierwszy, 10-letni etap wojny, zwany wojną archidamijską i kilkuletni etap, tzw. okresu zbrojnego pokoju, gdzie pomimo rozejmu, prowadzono działania militarne. Właśnie ten okres opisywany jest przez zaprezentowany fragment źródła. Niezależnie od tego, jak oceniana jest wartość narracji, należy mieć na uwadze, że tekst Diodora jest jedyną relacją ciągłą dla V wieku przed Chrystusem i przekazuje informacje niemające odpowiednika w innych źródłach. Autor nie ogranicza się w swym dziele wyłącznie do konfliktu ateńsko-spartańskiego, ale także przedstawia szeroką panoramę wydarzeń na rozległym obszarze od Sycylii i Italii południowej po Azję Mniejszą.