Opis źródła.
Grosz pruski księcia Albrechta
Hohenzollerna wybity w 1545 r. w Królewcu. Średnica: 23 mm, waga: 1,78 g,
srebro. Na awersie wizerunek ks. Albrechta Hohenzollerna i w otoku:
czteropolowy herb i napis IVSTUS★EX★FIDE★VIVIT★ (sprawiedliwy żyje z wiary) i data 1545,
a na rewersie orzeł koronny z literą S (Sigismundus= Zygmunt, na cześć króla
Zygmunta Starego, zwierzchnika Prus Książęcych) i napisem w otoku: ALBER★D★G★MAR★BRAN★DVX★PRVSS (Albertus Dei
Gratia Marchio Brandenburgensis Dux Prussiae = Albert, z Bożej łaski, [elektor]
Marchii Brandenburskiej, książę pruski).
Źródło
Słowniczek pojęć
grosz – nazwa jednostki monetarnej, wywodzi się z łac. grossus=
gruby. W Polsce emitowana od czasów Kazimierza III Wielkiego.
napis otokowy – napis znajdujący się na obrzeżu monety i biegnący w
większości przypadków wkoło wyobrażenia w centrum monety.
Pytania do źródła.
- Pytania dla uczniów szkoły podstawowej i uczniów szkoły średniej
(poziom podstawowy).
Co przedstawia źródło?
Kto jest przedstawiony na monecie i z
jakim wydarzeniem z historii Polski jest on związany?
- Pytania dla uczniów szkoły średniej (poziom rozszerzony):
pytania dla poziomu podstawowego, a ponadto:
Jaką symbolikę ma orzeł umieszczony na awersie
monety? Co może oznaczać litera S?
W
jakim języku jest sporządzony napis na otoku monety?
Wskazówki.
Warto
zwrócić uwagę na symbolikę orła na monecie, świadczącą o podległości Prus
Książęcych Koronie – jest to orzeł koronny z syglą S na piersi – Zygmunt, na
cześć króla polskiego. Można także wykorzystać tę monetę do przypomnienia
uczniom hołdu pruskiego i postaci Albrechta Hohenzollerna oraz jego
pokrewieństwa z Zygmuntem Starym. Można zachęcić też do próby odczytania
napisów na monecie. Wspomnieć można też, że to na cześć dawnych groszy, obecny
złoty dzieli się właśnie na grosze.
Literatura pomocnicza.
Z.
Żabiński, Systemy pieniężne
na ziemiach polskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Łódź-Gdańsk 1981.
Najważniejsze cezury.
1525-1568 r. – okres panowania Albrechta Hohenzollerna jako księcia
pruskiego
1525 r. – hołd pruski
1545 r. – rozpoczął się sobór trydencki (13 grudnia)
Plik do pobrania: Grosz pruski (tekst).pdf, grosz pruski awers.jpg, grosz pruski rewers.jpg
Imię i nazwisko osoby opracowującej rekord: Andrzej Buczyło