Opis źródła:
Budowa Kolei Transsyberyjskiej, rozpoczęta w 1891 roku, miała istotne znaczenie dla handlu z Chinami i Japonią oraz dla integracji gospodarczej Europy z Azją. Kolej, o długości około 9 tys. km, łączy Moskwę z Władywostokiem, a jej budowa umożliwiła szybki transport surowców i towarów między Rosją a Azją. Budowę zakończono w 1916 r. Kolej transsyberyjska odegrała kluczową rolę w integracji gospodarczej kontynentów, stając się ważnym elementem nowoczesnych szlaków handlowych. Połączenie kolejowe przyczyniło się do rozwoju miast, wzrostu handlu i wymiany kulturalnej, znacznie wpływając na dynamikę relacji między Europą a Azją. Poniższy artykuł przedstawia przewidywania rozwoju gospodarczego po zakończeniu budowy.
Miejsce wydania:
Prawda. Tygodnik Polityczny, Społeczny i Literacki, R.18, 1898, nr 5.
Tekst źródła:
Za cztery lata będą dokonane dwa wielkie dzieła, które olbrzymi przewrót mogą wywołać w życiu ekonomicznym i politycznym: oddziałać na interesy i stosunki nietylko wewnętrzne, lecz i międzynarodowe. Mianowicie będzie to skończenie kolei Syberyjskiej i przeprowadzenie wielkiego kanału baltycko-czarnomorskiogo, o którym przed dwoma zdaje się laty pisała Prawda. Z tego powodu Peterb. Wied, w osobnym, obszernym artykule uwydatniają znaczenie owych połączeń. Zdaniom tego organu, wpływ Rosyi na Japonię i Chiny powstał z życia historycznego: „Wszakże Japonia, chociaż w szybszem tępię, przechodzi ten sam proces kultury zapożyczonej, który przechodziła i przechodzi Rosya do chwili obecnej. Ta właśnie okoliczność jest jedną z ważnych przyczyn, dlaczego młoda i energiczna w stworzeniu cywilizacyi Japonia, jak również Chiny, zwracają wzrok ku Rosyi, bardziej dla nich zrozumiałej i blizkiej historyczni, nie zaś ku Zachodowi, którego cywilizacya i kultura zbyt jest daleką od nich”. Ten łącznik Rosya stara się wyzyskać i wpływ swój na Wschodzie rozpostrzeć, tudzież utrwalić na podstawach ekonomicznych.
Wielka kolej żelazna od Moskwy do Władywostocka będzie tą ważną arteryą w pływów ekonomicznych i politycznych. Rosyi głównie chodzi o rozwój handlu morskiego na oceanie Spokojnym, przede wszystkiem zaś o zawiązanie stosunków w tej mierze z Japonią Z chwilą dorowadzenia kolei do wybrzeży morskich, bogate produkty surowe prowincyi Amurkiej i Syberyi Wschodniej będą ciężyły przeważnie ku ogniskom nadmorskim, następnie drogą wodną pójdą one dalej a granicę.
[…]
Z tego krótkiego zarysu widzimy, jaką potęgę za lat kilka może dać komunikacya morska, przecinająca wiolką przestrzeń lądową od północy ku południowi za pośrednictwem Dźwiny Zachodniej i Dniepru, oraz olbrzymia droga kolejowa. przecinająca całą długość państwa w Europie i Azyi.
Na kolej Syberyjską zwróciła już uwagę Europa; ekonomiści, dziennikarze i podróżnicy budują na tej komunikacyi wspaniałe rachuby. Będzie to istotnie z czasem główna droga europejsko-azyatycka, łącząca również, jak amerykańska, dwa te same oceany: Atlantycki ze Spokojnym.
Słowniczek pojęć:
Prowincja Amurska (ros. Амурская область) to jednostka administracyjna w Federacji Rosyjskiej, położona w dalekowschodniej części kraju. Stolicą prowincji jest miasto Blagowieszczeńsk, które znajduje się w pobliżu rzeki Amur, stanowiącej naturalną granicę między Rosją a Chinami.
Pytania do źródła.
Pytania dla uczniów szkoły podstawowej i średniej (poziom podstawowy):
1. Jakie mogą być potencjalne konsekwencje zrealizowania kolei Syberyjskiej i kanału bałtycko-czarnomorskiego dla życia ekonomicznego i politycznego?
2. Jakie znaczenie miał dla Rosji rozwój handlu morskiego na oceanie Spokojnym?
3. W jaki sposób projekt kolei Syberyjskiej jest postrzegany przez Europę, według autorów tekstu?
4.Jakie będą główne korzyści płynące z budowy komunikacji morskiej i kolejowej dla Rosji i jej sąsiadów?
5.Czy są w tekście wskazane potencjalne zagrożenia związane z realizacją tych projektów? Jeśli tak, jakie?
Pytania dla uczniów szkoły średniej (poziom rozszerzony):
1. Jakie analogie można dostrzec między koleją syberyjską a amerykańską drogą kolejową łączącą dwa oceany?
2. Jakie były przewidywania dotyczące przyszłego znaczenia kolei syberyjskiej w kontekście globalnej gospodarki?
Najważniejsze cenzury:
1860 - Rozpoczęcie planowania budowy kolei syberyjskiej. Władze rosyjskie dostrzegły potrzebę połączenia zachodnich części kraju z Syberią.
1891 - Oficjalne rozpoczęcie budowy Kolei Transsyberyjskiej. W ceremonii wzięli udział car Aleksander III oraz przedstawiciele władz.
1895 - Oddanie do użytku pierwszego odcinka Kolei Transsyberyjskiej pomiędzy Moskwą a Władywostokiem. Budowa postępowała w różnych sekcjach.
1900 - Ukończenie odcinka do Nowosybirska, co znacząco przyspieszyło transport towarów i pasażerów.
1916 - Ukończenie budowy ostatniego odcinka na trasie Władywostok - Chabarowsk, dzięki czemu cała linia stała się operacyjna
Wskazówki:
Odpowiadając na pytania zwróć uwagę na:
- jak nowe połączenia mogą nie tylko wpłynąć na stosunki wewnętrzne Rosji, ale także na politykę międzynarodową
- kolej syberyjska nie tylko wspierała rozwój gospodarczy, ale także miała znaczenie strategiczne. Zapewnienie dostępu do odległych terenów umożliwiało Rosji kontrolowanie szlaków handlowych oraz rozwijanie swojej obecności w Azji. Ekonomiczny rozwój poprzez transport kolejowy mógł wspierać ambitne cele imperialne, co było typowe dla wielu narodów w tym okresie
Plik do pobrania: Znaczenie budowy Kolei Transsyberyjskiej
Imię i nazwisko osoby opracowującej rekord – Joanna Kunigielis