Opis źródła:
Polska Kronika Filmowa była cotygodniowym pasmem emitowanym w kinach i w telewizji w latach 1944-1994. Jej zadaniem było dokumentowanie najważniejszych wydarzeń z dziejów Polski Ludowej i jej życia politycznego, społecznego oraz gospodarczego. Jednocześnie była ona ważnym instrumentem propagandowym, szczególnie w okresie stalinowskim (1944-1956). Sporadycznie na jej łamach wyświetlano także materiały pochodzące z kronik zagranicznych, w tym ze świata zachodniego.
Miejsce przechowywania:
Repozytorium Filmoteki Narodowej
PKF 20/52: 1 maja 1952
http://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/7372
Słowniczek pojęć:
Masy pracujące – w doktrynie marksistowskiej składały się na nie klasa robotnicza, chłopstwo oraz postępowa część inteligencji
Pytania do źródła:
Pytania dla uczniów szkoły podstawowej i uczniów szkoły średniej (poziom podstawowy)
1.Czy przedstawiony materiał jest przykładem wypełniania obu najważniejszych funkcji Polskiej Kroniki Filmowej?
2.Wskaż obecny w kronice przykład zjawiska kultu jednostki.
3.Czy święto, którego obchody przedstawiono w materiale filmowym obchodzono wyłącznie w krajach Bloku Wschodniego?
Pytania dla uczniów szkoły średniej (poziom rozszerzony): pytania dla poziomu podstawowego, a ponadto
1.Czy w materiale filmowym padają nazwiska trzech żyjących wówczas przywódców Polski Ludowej i Związku Sowieckiego?
2.Co świadczy o tym, że materiał powstał przed wejściem w życie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej?
Wskazówki:
Relacja z obchodów międzynarodowego Święta Pracy, które władza komunistyczna dostosowała do własnych celów propagandowych, jest dobrym przykładem podwójnej funkcji Polskiej Kroniki Filmowej. Z jednej strony mamy do czynienia z relacją z ogólnopaństwowego wydarzenia, a z drugiej – z materiałem o silnym wydźwięku ideologicznym. Widać to doskonale na przykładzie elementów związanych ze zjawiskiem kultu jednostki, takich jak portrety przywódców albo okrzyki na ich cześć i przemówienie, w którym Zenon Nowak nazywa Bolesława Bieruta „najlepszym uczniem” Józefa Stalina i nieżyjącego od 1924 roku Włodzimierza Lenina. Co charakterystyczne: Bierut tytułowany jest w tym przypadku Prezydentem. Urząd ten pełnił do 20 listopada 1952 roku, to jest do momentu wejścia w życie Konstytucji PRL
Literatura pomocnicza:
Cieśliński M., Piękniej niż w życiu. Polska Kronika Filmowa 1944–1994, Warszawa 2006.
Kupiecki R., Natchnienie milionów. kult Józefa Stalina w Polsce 1944-1956, Warszawa 1993.
Zblewski Z., Leksykon PRL-u, Kraków 2000.
Zblewski Z., Dudek A., Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu, Warszawa 2008.
Najważniejsze cezury:
1 grudnia 1944 – 28 grudnia 1994 – emisje Polskiej Kroniki Filmowej
Plik do pobrania: Polska Kronika Filmowa - 1 maja 1952
Imię i nazwisko osoby opracowującej rekord: Arkadiusz Siwko